Zdrava maca - Royality SHOW

You are here: Home / O mačkama / Nega i vaspitanje mačke / Zanimljivosti / Velike mačke
Sunday, 11 February 2018 12:39

Velike mačke

  • Print

Uz emitovanje fantastične nove dokumentarne serije "Velike mačke" na BBC1, par reči o velikim macama i od nas! :)

Jedna od specifičnosti velikih mačaka je da su u stanju da riču zahvaljujući nepotpunom okoštavanju podjezičnih kostiju/organa. Rod Panthera obuhvata četiri vrste (panter, jaguar, lav i tigar) i posebnu vrstu koja ne riče i koja je dugo vremena klasifikovana kao zasebna pre nego bliska sa 4 velike mačke: snežni panter.

Snežni panter (Panthera uncia) živi u predelima koji se pružaju od jugoistoka do severa Kine i obuhvataju 8 država. Prilagodio se oštroj klimi planina Azije. Njegova oblast je nadmorski viša tokom leta, do granice večnog snega i spušta se opet preko zime, do nadmorske visine šume. Malo je manji od pantera (Panthera pardus), krzno mu je gusto, bledo sivo sa crnim šarama na glavi, vratu i šapama dok su bokovi i leđa pokriveni "rozetama". Teranje se događa početkom godine. Nakon stotinak dana, ženka u kamenoj jazbini donosi na svet 2 do 5 mladunaca koji provode sovju prvu zimu uz nju. U nekim oblastima snežni leopard napada stoku i druge domaće životinje. Uprkos zaštitnim merama, i dalje ih love u nekim zemljama. Ukupna populacija ove vrste na celoj Planeti se procenjuje na 4000 jedinki.

Snežni leopard

 



Panter, ili leopard (Panthera pardus) je, od svih velikih mačaka, onaj čije stanište pokriva najveću površinu. Trenutno u Severnoj Africi nastanjuje područje planinskog lanca Visoki Atlas u Maroku, i deo Azije, od Sibira do Koreje, Šri Lanke i Jave.

Crni panter

Panter je izuzetno prilagodljiva mačka. Period parenja traje cele godine sem u predelima gde su godišnja doba jasno izražena. Nakon tri meseca graviditeta, ženka rađa 1-5 mladunaca koji sa njom ostaju 2 godine, i tek sa tri godine života dostižu polnu zrelost. Tačkaste šare njihove dlake su karakteristične: crne tačke na svetloj pozadini. Varijacije postoje kod različitih populacija i staništa: krzno pantera koji živi u suvim staništima je svetlije i manje tufnasto nego onih koji žive u tropskim šumama. Crni panteri su samo drugačija pigmentacija kože iste životinjske vrste. Nekada lovljen zbog svog krzna, panter je sada zaštićena životinja, ali se opadanje njihove populacije danas događa zbog smanjivanja prostora na kome žive.

 

Jaguar (Panthera onca) liči na leopard/pantera, ali je masivniji i viši, sa snažnijim nogama i kraćim repom. Šare na njegovom krznu su crne tačke koje formiraju višeugaone oblike sa crnim tačkama u sredini. Na glavi, stomaku i nogama, su velike pune crne tačke. Dlaka je žuto-crvena u svom donjem delu, uz kožu. Postoje i melanični* jaguari ali su prstenovi na krznu i dalje vidljivi.

Nastanjuje veći deo Južne Amerike, uz manju populaciju u Srednjoj Americi. Jaguar živi u prašumama, grmovitim predelima pa čak i gde nema grmlja, ako visoka trava i stene obezbeđuju dovoljan zaklon.

Odrasli parovi se mogu videti zajedno samo kada su ženke u teranju. U tropskim oblastima, mladunci se rađaju tokom cele godine, i ostaju uz majku do svoje druge godine, zaštićeni od opasnosti, naročito od odraslih jaguara koji su u stanju da napadnu mlade, naročito u područjima gušće populacije ove vrste.


Leopard - Panthera pardus

 



Lav (Panthera leo) je jedina vrsta mačaka koja živi u društvenoj zajednici. Lavice obično ostaju u istoj grupi ceo svoj život, za razliku od lavova koji po sticanju polne zrelosti (sa 3-4 godine života) napuštaju grupu. Lavice su u teranju više puta godišnje. Nakon trudnoće koja traje 100 dana, ženka se odvaja od grupe i rađa 2-5 lavića u šipražju ili stenovitom skrovištu. Od 14 nedelja života, mladunci lavova prate lavicu u lovu. Sa godinu dana starosti oni love sa njom zajedno, a od druge godine love sami.

Jedinstveni fenomen kod sisara, lavica može dojiti tuđe mladunce pa čak i usvojiti mlade koji su ostali bez majke. Pre jednog veka, lavovi su nastanjivali celu Afriku, Arabiju i Anadoliju do Himalaja. Danas, sem poslednjih azijskih lavova (procenjuje se da ih je svega 200), lavovi u Africi žive uglavnom u rezervatima (Kenija i Tanzanija), pored manjih populacija u južnoj i zapadnoj Africi.

Lav kralj životinja

 



Tigar (Panthera tigris) je drugi najveći predator na svetu, posle medveda. Jedna je od životinja koja je odgovorna za najveći broj ljudskih žrtava koje su posledice životinjskih napada. Tigrovi "ljudožderi" su često povređene jedinke koje više nemaju sposobnost da love svoj uobičajeni životinjski plen. Pored toga, smanjivanje staništa, kojima često prolaze ljudi, prisiljavaju tigrove na ovakve neuobičajene okršaje.

Tigrovi i tigrice se mogu videti zajedno samo prilikom parenja. Tigrovi kao vrsta imaju dosta slabu stopu reprodukcije, koja je posledica njihovog kasnog polonog sazrevanja (3-4 godine za ženke i 4-5 godina za mužjake), pa 50% mladunaca ne doživi više od 2 godine, a tigrice u leglu imaju u proseku 2 mladunca svake dve godine.

Tigrica sa mladuncima

Nekada su naseljavali veći deo Azije, a danas su zatvoreni u ograničena područja. Vrsta Panthera tigris je u današnje vreme podeljena u 5 geografskih podvrsta:

Bengalski tigar (Panthera tigris tigris), brojnosti: 5000 jedinki;
Indokineski tigar (Panthera tigris corbetti), brojnost: manje od 2000 jedinki;
Tigar sa Sumatre (Panthera tigris sumatra), brojnost: 600 do 800 jedinki;
Sibirski tigar (Panthera tigris altai), brojnost: oko 350 jedinki;
Južnokineski tigar (Panthera tigris amoyensi), brojnost: oko 30 jedinki.

Oko 8000 tigrova danas živi u Aziji, gde ih je na početku 20. veka bilo oko 100 hiljada.

 



Gepard (Acinonyx jubatus) živi daleko od drugih mačaka. Sve u njegovoj anatomiji ga predisponira za trčanje: dužina nogu, tela i repa, dubina njegovog grudnog koša koja mu omogućava da bolje diše. Zahvaljujući tome on dostiže 75km/h iz mirovanja za samo 2 sekunde i na kraćim udaljenostima može trčati brzinom od čak 115km/h. Stalno izvučene kandže gepardu obezbeđuju odlično prijanjanje na zemljanu podlogu a fleksibilnost njegovog tela mu omogućava trenutnu rotaciju sa bilo koje strane tokom trčanja. Na taj način gepard može uloviti plen koji je veći od njega. Mužjak i ženka ostaju zajedno samo dva dana, tokom parenja. Stotinak dana posle oplodnje, ženka donosi na svet 3 ili 4 mladunca koja sama odgaja naredne dve godine.

Gepardi nisu naročito teritorijalne životinje i njihovo stanište se menja u zavisnosti od migracija njihovog plena. Ova velika mačka deli stanište u delimično šumovitoj afričkoj savani sa lavom i panterom, ali se lošije od njih prilagođava novom prirodnom okruženju koje remeti prisustvo čoveka.

Gepard

Područje na kome opstaje gepard se smanjuje decenijama. Trenutno postoje dve podvrste: afrički gepard ( Acinonyx jubatus jubatus ) i azijski gepard ( Acinonyx jubatus venaticus ). U Aziji, poslednja populacija opstaje u Iranu. Na afričkom kontinentu gustina populacija ostaje skoro normalna u istočnoj i severnoj Africi, sa procenjenih 25000 jedinki.

Uprkos poboljšanju zakonskog statusa koji danas imaju velike mačke, njihova staništa se i dalje neprekidno smanjuju. Ostaje da se nadamo da će prevladati svest o važnosti postojanja svake životinjske vrste, i među njima veličanstvenih VELIKIH MAČAKA.

Ako niste do sada, potražite novi BBC dokumentarni serijal "Big Cats" koji se emituje od početka 2018.

 


 

*Melanizam je stvaranje tamnog pigmenta melanina u koži i dlaci - pojava suprotna albinizmu.

Prijatelji ZDRAVE MACE

Prijavite se na Zdrava maca info

Error : Please select some lists in your AcyMailing module configuration for the field "Automatically subscribe to" and make sure the selected lists are enabled

Unesite svoj e-mail u polje ispod i mi ćemo vas redovno obaveštavati o svim novostima sa Zdrave mace! :)

Kontakt info

  • +381 63 273 121